Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

W oczekiwaniu na obszerniejszą relację – krótki komunikat

STANISŁAW MIERZWA HONOROWYM OBYWATELEM
GMINY WIERZCHOSŁAWICE

Program tegorocznych Uroczystych Obchodów 100. Rocznicy Bitwy Warszawskiej 15.08.2020 oraz Dożynek Gminnych i Dożynek Reymontowskich 16.08.2020 był bardzo bogaty: 

2  3 

Ze szczególnym zainteresowaniem oczekiwaliśmy na niedzielną (16 sierpnia) Uroczystą Sesję połączonych Rad Gminy Wierzchosławice i Lipce Reymontowskie, podczas której miało nastąpić nadanie honorowego obywatelstwa Wincentemu Witosowi, Stanisławowi Mierzwie i Władysławowi Reymontowi. W odnowionym Domu Ludowym w sali obrad wśród znamienitych gości znalazła się także nasza rodzinna delegacja, skromna z uwagi na sytuację epidemiczną: Wojciech Mierzwa (syn Stanisława Mierzwy) z żoną Celiną, Magdalena Raczkowska i Michał Mierzwa (wnuczka i wnuk S. Mierzwy), Henryk Wojciechowski (wnuk siostry S. Mierzwy).

O przyznanie Stanisławowi Mierzwie zaszczytnego tytułu Honorowego Obywatela Gminy Wierzchosławice wnioskowało Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach, reprezentowane przez prezesa Towarzystwa Ryszarda Ochwata. We Wniosku skierowanym 22.10.2019 r. do przewodniczącej Rady Gminy Wierzchosławice Małgorzaty Moskal na sześciu stronach maszynopisu o Stanisławie Mierzwie napisano m.in.:

… Od 1929, po rozpoczęciu studiów, był aktywnym działaczem bratniej Pomocy Studentów, Koła Tarnowiaków, Akademickiego Koła T.S.L., Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej w Krakowie; w PAML-u od listopada 1930 r. był wiceprezesem, od listopada 1931 r. do listopada 1933 r. prezesem Zarządu, następnie przez dwie kadencje przewodniczącym Komisji Rewizyjnej, w latach 1932-1934 wiceprezesem Ogólnopolskiego Zarządu PAML. Od stycznia 1930 r. był członkiem Tymczasowego Zarządu Związku Młodzieży Wiejskiej w Krakowie, a po jego przekształceniu w Spółdzielnię Oświatową w latach 1931-1938 członkiem Komisji Rewizyjnej i Rady Nadzorczej Spółdzielni. Równocześnie był członkiem Zarządu Wojewódzkiego Związku Młodzieży Wiejskiej, od lutego 1933 r. jego skarbnikiem, od grudnia 1933 r. - kierownikiem, w okresie grudzień 1934 r. - październik 1935 r. prezesem. Działalność ta w 1933 r. zawiodła go do więzienia, gdzie spędził dwa miesiące za udział w strajku okupacyjnym zorganizowanym na UJ.

Jeszcze jako student wstąpił w 1932 roku do Stronnictwa Ludowego i pełnił funkcję sekretarza Koła Grodzkiego w Krakowie, od 1932 r. był członkiem Zarządu Powiatowego Stronnictwa Ludowego w Krakowie, w latach 1934-1935 jego wiceprezesem, w 1937 r. skarbnikiem. Od grudnia 1934 r. był członkiem, od maja 1935 r. do marca 1939 r. sekretarzem Zarządu Okręgowego Stronnictwa Ludowego w Krakowie, od maja 1933 r. do września 1939 członkiem Rady Naczelnej, a od sierpnia 1935 r. do września 1939 r. członkiem Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego. Od 1934 r. odwiedzał systematycznie w Czechosłowacji Wincentego Witosa, któremu zawoził sprawozdania i przekazywał informacje. W 1936 z polecenia Wincentego Witosa, z którym ściśle współpracował podczas jego pobytu na emigracji, był współorganizatorem wielkiej chłopskiej manifestacji w Nowosielcach. Organizował pomoc kadrową dla kierującego w kraju NKW SL Rataja, uczestniczył w odbudowie Zarządu Wojewódzkiego SL po odejściu senatora Ignacego Micińskiego do Zjednoczenia Ludowego Bojki, wysyłał aktyw chłopski na wiece i spotkania, organizował kursy powiatowe dla województw: kieleckiego, lubelskiego, łódzkiego i warszawskiego. Był też współorganizatorem strajku chłopskiego w swoim okręgu i zwolennikiem jego bezwzględnego przeprowadzenia na całym obszarze Polski. Za tę działalność Stanisław Mierzwa został skazany na kolejne 2 miesiące więzienia.

Gdy wybuchła ll wojna światowa Stanisław Mierzwa przyjął pseudonim ,,Słomka" i włączył się w główny nurt życia konspiracyjnego. Przez cały okres konspiracji utrzymywał kontakty z Wincentym Witosem, a w dniach przełomu ukrył go przed wywiezieniem przez okupanta. W 1939 r. był współorganizatorem, a od stycznia 1940 r. członkiem Krakowskiego Komitetu Międzypartyjnego. W okresie grudzień 1939 r. - marzec 1945 r. był członkiem Okręgowego Kierownictwa SL ,,Roch” na Małopolskę i Śląsk w Krakowie, równocześnie, w latach 1942-45 członkiem Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego. W latach 1944-45 był członkiem Rady Jedności Narodowej.

W dniu 28 marca 1945 r. został aresztowany przez NKWD w Pruszkowie pod Warszawą. W słynnym procesie szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego z gen. Leopoldem Okulickim na czele, Stanisław Mierzwa w dniu 26.06.1945 r. skazany został na 4 miesiące więzienia i do 30.07.1945 r. był więziony na Łubiance.

Po zwolnieniu z więzienia podjął - z polecenia Witosa - działalność w organizowanym przez Mikołajczyka Polskim Stronnictwie Ludowym.

Okręgowy zjazd Delegatów w Krakowie w lipcu 1945 roku powierzył Stanisławowi Mierzwie stanowisko sekretarza Zarządu Okręgu, od sierpnia 1945 r. był członkiem Prezydium Tymczasowego Naczelnego Komitetu Wykonawczego Polskiego Stronnictwa Ludowego, a od 22.08. członkiem NKW. …

… W styczniu 1946 r. Stanisław Mierzwa współorganizował Komitet Budowy Uniwersytetu Ludowego w Wierzchosławicach, rodzinnej wsi Wincentego Witosa. Na styczniowym kongresie PSL w 1946 roku Stanisław Mierzwa został członkiem Rady Naczelnej Polskiego Stronnictwa Ludowego z powierzeniem mu stanowiska zastępcy sekretarza generalnego. Od lutego 1946 r. był przewodniczącym Wojewódzkiego Komitetu Zaopatrzenia przy Wojewódzkim Wydziale Aprowizacyjnym w Krakowie, Od czerwca 1946 r. był drugim sekretarzem generalnym Polskiego Stronnictwa Ludowego, a od września 1946 także wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego PSL w Krakowie. Od grudnia 1945 r. do września 1946 r. był członkiem Wojewódzkiej Rady Narodowej.

17 września 1946 roku Stanisław Mierzwa został przed domem przy ul. Zaleskiego 6 znów aresztowany i przewieziony samochodem osobowym na Plac Inwalidów – do Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa, gdzie przebywał do maja 1947 roku. W tym samym miesiącu przewieziono go do więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie i następnie w sierpniu 1947 r. do więzienia ,,Św. Michała" przy ul. Senackiej na czas trwania procesu. Po ogłoszeniu 10 września 1947 r. skazującego wyroku na 10 lat więzienia oraz 5 lat pozbawienia praw publicznych, przewieziono go z powrotem na Montelupich.

Po wyjściu ze stalinowskiego więzienia a zwłaszcza po październiku 1956 r. Mierzwa zaczął ożywiać pamięć o Wincentym Witosie. Najpierw ogromadzał w Wierzchosławicach, przy grobie W. Witosa starych działaczy ludowych, rozproszonych po całej Polsce. Potem zachęcał młodszych ludowców do przyjazdu do witosowej wsi. Stworzył w ten sposób niezależny ośrodek ruchu ludowego w Polsce. Cel ten osiągnął głównie poprzez gromadzenie wokół Grobu Witosa – jego żyjących jeszcze współpracowników, działaczy ludowych młodego i starszego pokolenia. Z latami, tradycją stały się coroczne spotkania w kolejną rocznicę śmierci Witosa, z czasem zwane „zaduszkami witosowymi”. Okazją do spotkań były także ważne rocznice z historii ruchu ludowego, które odbywały się w zagrodzie Witosa, gdzie ich uczestnicy podejmowani byli przez jego rodzinę. Głównym zamierzeniem grupy Mierzwy, którą zwano także „konfederatami krakowskimi” było przywrócenie Witosowi i polskiemu ruchowi ludowemu należnego mu miejsca w historii Polski i w życiu politycznym. Do tej grupy należeli tacy działacze m.in. jak: Edward Kaleta, Jan Mazurek, Józef Marcinkowski, Wojciech Jekiełek, Mieczysław Kabat, Jan Witaszek, Karol Buczek, a także młodszego pokolenia: Franciszek Kieć czy Antoni Wszołek.

Powołanie Muzeum było sukcesem grupy działaczy ludowych, na czele których stał Stanisław Mierzwa, bliski współpracownik Witosa i kontynuator jego idei. Stanisław Mierzwa był tą postacią w powojennym ruchu ludowym, która symbolizowała niezależność i samodzielność tegoż ruchu. Prześladowany i więziony w okresie stalinowskim, w trudnych dla Polski i wsi czasach, zachował godność obywatelską i chłopską, a przez fakt, iż w ostatnim okresie życia Witosa był Mu najbliższym współpracownikiem – uznany został za spadkobiercę idei wielkich przywódców chłopskich: Witosa, Rataja i Mikołajczyka. Był Mierzwa zarówno dla ludowców, jak i polityków polskiej opozycji autorytetem.

W listopadzie 1972 r., w 27. rocznicę Śmierci Witosa uczestnicy „zaduszek Witosowych” założyli stowarzyszenie p.n. Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa i wybrali tymczasowy Zarząd w składzie: Franciszek Kieć - prezes, Solak Antoni – wiceprezes, Dzierwa Krystyna – sekretarz, Wszołek Antoni – skarbnik oraz Steindel Joanna, Mróz Jan, Kocąb Władysław, Rzeźnik Kazimierz, Kędzior Jan, Chmura Michał, Woźniak Józef, Szyncel Marian. Został też przygotowany Statut. Pierwszy a zarazem wieloletni prezes Towarzystwa – Franciszek Kieć, wspominając powołanie Towarzystwa stwierdził: „Mecenas Stanisław Mierzwa i inni krakowscy prawnicy opracowali projekt Statutu. Stanisław Mierzwa był inicjatorem całej sprawy, jednak jego nazwisko nie mogło być się na liście założycieli”. Również nazwiska pozostałych „konfederatów krakowskich” nie widnieją w gronie założycieli z tej samej przyczyny co osoba Mierzwy. Zgoda ówczesnych władz na zarejestrowanie Towarzystwa, któremu jednak nie pozwolono na działalność wykraczającą poza powiat tarnowski, nie oznaczała zgody na swobodną działalność upamiętniającą postać Witosa. Wielokrotnie członkowie Towarzystwa byli przesłuchiwani, czasem nawet zatrzymywani w areszcie na 48 godzin, innym razem wstrzymywani w swej drodze do Wierzchosławic. …

… Był honorowym przewodniczącym Komitetu Budowy Pomnika Wincentego Witosa w Tarnowie, od marca 1982 roku do końca swego życia – wiceprzewodniczącym Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Wincentego Witosa w Warszawie. …

W podsumowaniu Wniosku, podpisanego przez prezesa Ryszarda Ochwata, czytamy:

Historia Polski to nie tylko dzieje wielkich bitew i przelanej krwi. To również codzienny wysiłek zwykłych ludzi, którzy nie zginęli na wojnie. Mieli marzenia i energię, dzięki której zmieniali świat. Pod okupacją, zaborami, w czasach komunizmu, dzisiaj – zawsze byli wolni. Do takich ludzi należał S. Mierzwa. Całe swe dorosłe życie poświecił idei przywrócenia w świadomości społeczeństwa polskiego naszego rodaka W. Witosa, niepodważalny kustosz pamięci wójta, premiera z Wierzchosławic. Swą codzienną działalnością historyczną, polityczną, publicystyczną S. Mierzwa postawił pomnik Witosowi nie z brązu czy stali. Lecz nieskończenie bardziej wartościowy.

Powołując się na przedstawiony życiorys S. Mierzwy Zarząd Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Witosa umocowany uchwałą Walnego Zgromadzenia Członków Towarzystwa zwraca się do Rady Gminy Wierzchosławice o przyznanie Stanisławowi Mierzwie kawalerowi Orderu Orła Białego (przyznany w ubiegłym roku w 100-lecie odzyskania niepodległości) tytułu Honorowego Obywatela Wierzchosławic. Przyznanie tego zaszczytnego tytułu S. Mierzwie będzie namiastką wdzięczności społeczeństwa Wierzchosławic kustoszowi pamięci W. Witosa.

 

Prezes Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa Ryszard Ochwat (na pierwszym planie) podczas sesji plenarnej w Domu Ludowym w Wierzchosławicach

Foto: Robert Bryl, portal internetowy Muzeum Okręgowego w Tarnowie (https://muzeum.tarnow.pl/aktualnosci/dozynki-reymontowskie-2020-galeria)

157
 280a           

Na sesji Rady Gminy swój Wniosek o nadanie tytułu HONOROWEGO OBYWATELA GMINY WIERZCHOSŁAWICE przedstawił oraz laudację Stanisława Mierzwy wygłosił wójt gminy Wierzchosławice Andrzej Mróz

Foto: portal internetowy "Gazety Krakowskiej" (https://gazetakrakowska.pl/wierzchoslawice-uhonorowaly-trzy-wybitne-postaci-witos-mierzwa-i-reymont-zostali-honorowymi-obywatelami-gminy/ar/c15-15131984)

Wójt Andrzej Mróz przypomniał: 

Stanisław Mierzwa – polski adwokat i działacz Stronnictwa Ludowego, zastępca sekretarza generalnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, członek Rady Naczelnej PSL, członek Zarządu Wojewódzkiego PSL w Krakowie, członek Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie (1945-1946), kierownik Związku Akademickiej Młodzieży Ludowej w latach 1932-1933.

W 1934 ukończył prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1934-1939 odbył aplikację adwokacką. Występował, jako obrońca w procesach uczestników strajku chłopskiego w 1937.

W 1940 wszedł w skład podziemnego Krakowskiego Komitetu Międzypartyjnego z ramienia Stronnictwa Ludowego. 28 marca 1945 aresztowany w Pruszkowie przez NKWD, wywieziony na Łubiankę, w czerwcu 1945 sądzony w pokazowym procesie szesnastu w Moskwie, w którym został skazany na 4 miesiące więzienia. Zwolniony w sierpniu 1945. Został wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego Polskiego Stronnictwa Ludowego (mikołajczykowskiego) w Krakowie i zastępcą sekretarza generalnego Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL. Prowadził praktykę adwokacką w Krakowie.

17 września 1946, przed zbliżającymi się wyborami do Sejmu Ustawodawczego, został aresztowany przez MBP. Był sądzony w trwającym od 11 sierpnia 1947 procesie pokazowym siedemnastu członków II Zarządu Głównego Wolność i Niezawisłość (WiN) i działaczy Polskiego Stronnictwa Ludowego w Krakowie razem m.in. z płk. Franciszkiem Niepokólczyckini, ppłk. Alojzym Kaczmarczykiem, mjr. Walerianem Tumanowiczem i Józefem Ostafinem. Oskarżycielem był Stanisław Zarakowski, późniejszy naczelny prokurator wojskowy. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie z dnia 10 września 1947 (sygn. akt Sr 978/47) w składzie sędziowskim pod przewodnictwem Romualda Klimowieckiego został skazany na 10 lat więzienia. Wyrok na mocy amnestii obniżono do 7 lat.

Jego działalność polityczna od 1934 r. była ściśle związana z postacią Wincentego Witosa, którego systematycznie odwiedzał w Czechosłowacji zawożąc mu sprawozdania. W 1936 r. z polecenia Witosa był współorganizatorem wielkiej chłopskiej manifestacji w Nowosielcach.

Gdy wybuchła II wojna światowa Stanisław Mierzwa przyjął pseudonim ,,Słomka" i włączył się w główny nurt życia konspiracyjnego. Przez cały okres konspiracji utrzymywał kontakty z Wincentym Witosem, a w dniach przełomu ukrył go przed wywiezieniem przez okupanta.

Od powrotu w lipcu 1945 r. z więzienia w Moskwie wraz z żoną Heleną opiekował się podupadającym na zdrowiu prezesem Stronnictwa Ludowego Wincentym Witosem, Jemu Wincenty Witos dyktował swoją ostatnią odezwę do chłopów w 1945 roku, gdy był już bardzo chory, był przy jego śmierci w szpitalu oo. Bonifratrów w Krakowie w dniu 31.10.1945 r. Stanisław Mierzwa był kierownikiem Komitetu, który zorganizował i przeprowadził manifestacyjny pogrzeb Wincentego Witosa.

W styczniu 1946 r. Stanisław Mierzwa współorganizował Komitet Budowy Uniwersytetu Ludowego w Wierzchosławicach.

Stanisław Mierzwa zmarł rano 10 października 1985 r. w szpitalu im. Józefa Dietla w Krakowie. Po uroczystościach pogrzebowych w Kościele Mariackim w Krakowie i kościele parafialnym w Wierzchosławicach, pochowany został 19.10.1985 r. w asyście 105 sztandarów w rodzinnej kaplicy Wincentego Witosa. Jego trumnę okrywał płat sztandaru ludowców z Woli Radziszowskiej, ten sam, którym okrywano trumnę Wincentego Witosa.

W UZASADNIENIU Andrzej Mróz zaznaczył, że:

Honorowe Obywatelstwo Gminy Wierzchosławice jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania. Godność Honorowego Obywatela przyznaje się osobom szczególnie zasłużonym dla gminy, jej rozwoju, a także wybitnym osobistościom zgodnie z ustaleniami zawartymi w Regulaminie nadawania tytułów: l) ,,Honorowy Obywatel Gminy Wierzchosławice” 2) ,,Zasłużony dla Gminy Wierzchosławice”, stanowiącym załącznik do Uchwały Nr XXXII/201/09 Rady Gminy Wierzchosławice z dnia 29 września 2009 r.

Zgodnie z §3 ust. 1 zgłoszenia nadania tytułu Honorowy Obywatel Gminy Wierzchosławice mogą składać:
l) Wójt Gminy Wierzchosławice
2) Stałe Komisje Rady Gminy Wierzchosławice
3) Grupa co najmniej 5 radnych
4) Jednostki pomocnicze
5) Organizacje społeczne, stowarzyszenia, partie polityczne działające na terenie Gminy Wierzchosławice
6) Grupy mieszkańców liczące nie mniej niż 25 osób.

Wójt Gminy Wierzchosławice Andrzej Mróz oraz Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa złożyli wniosek o nadanie tytułu Honorowy Obywatel Gminy Wierzchosławice Stanisławowi Mierzwie. 

 280       

 

Projekt uchwały Rady Gminy Wierzchosławice w sprawie nadania Stanisławowi Mierzwie tytułu HONOROWEGO OBYWATELA GMINY WIERZCHOSŁAWICE zaproponowała przewodnicząca Rady Gminy Małgorzata Moskal

 

Foto: Robert Bryl, portal internetowy Urzędu Gminy Wierzchosławice (https://www.facebook.com/pg/wierzchoslawice/photos/?tab=album&album_id=3276771355881924)

 

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. 2020.713), w związku z §5 Regulaminu nadawania tytułów: l) Honorowy Obywatel Gminy Wierzchosławice” 2) Zasłużony dla Gminy Wierzchosławice”, stanowiącego załącznik do Uchwały Nr XXXII/201/09 Rady Gminy Wierzchosławice z dnia 29 września 2009 r., Rada Gminy Wierzchosławice uchwala, co następuje:

§ l. Nadaje się tytuł Honorowego Obywatela Gminy Wierzchosławice Stanisławowi Mierzwie.
§ 2. Wykonanie uchwały powierza się wójtowi Gminy Wierzchosławice.
§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Radni podjęli uchwałę jednogłośnie (http://wierzchoslawice.esesja.pl/glosowanie/382261/037779e6aa864f2):

Wyniki głosowania imiennego w sprawie: Podjęcie uchwały Rady Gminy Wierzchosławice w sprawie nadania Stanisławowi Mierzwie tytułu Honorowego Obywatela Gminy Wierzchosławice.
ZA: 15, PRZECIW: 0, WSTRZYMUJĘ SIĘ: 0, BRAK GŁOSU: 0, NIEOBECNI: 0

Z pełną treścią cytowanych wcześniej dokumentów można się zapoznać na stronie  http://wierzchoslawice.esesja.pl/zalaczniki/95381/projket-uchw-nr-183_870231.pdf                                                  portalu internetowego Urzędu Gminy Wierzchosławice, gdzie zamieszczono również (https://www.youtube.com/channel/UCCPHoq3d23ZWM2Al91_rOEQ/live) relację video z przebiegu uroczystości nadania tytułów HONOROWYCH OBYWATELI GMINY Wincentemu Witosowi, Stanisławowi Mierzwie i Władysławowi Reymontowi. 

284        

AKT NADANIA TYTUŁU HONOROWEGO OBYWATELA GMINY WIERZCHOSŁAWICE Stanisławowi Mierzwie wręczyli jego synowi Wojciechowi wójt gminy Wierzchosławice Andrzej Mróz oraz przewodnicząca Rady Gminy Wierzchosławice Małgorzata Moskal

Foto: portal internetowy Urzędu Gminy Wierzchosławice (https://www.facebook.com/pg/wierzchoslawice/photos/?tab=album&album_id=3276771355881924)

  

 

327

 

Wojciech Mierzwa

Kraków, 26 sierpnia 2020

Free business joomla templates